New Optimist krijgt eigen fabriek: ‘Lokaal, sociaal en circulair kunnen ook op grotere schaal’

Het Amsterdamse kledingmerk New Optimist krijgt een eigen fabriek in de hoofdstad. Of nouja, een fabriek… Het grotere productie-atelier, dat in september moet openen in de wijk Oud-West, krijgt de naam ‘No-Kledingfabriek’, vertelt medeoprichter Xander Slager aan de telefoon. De letters ‘No’ zijn een afkorting van New Optimist, maar vormen ook het Engelse woord voor ‘nee’. “Onze ‘nee’ tegen de staat van de huidige kledingindustrie,” legt Slager uit. Daartegenover zet het merk de eigen slogan ‘yes future’: een ‘ja’ tegen een hoopvolle toekomst, waarin mode lokaal, sociaal en circulair geproduceerd wordt.

New Optimist werkt nu anderhalf jaar aan het verwezenlijken van dat toekomstbeeld. Zeker de laatste vijf maanden gaat het ‘ontzettend goed’ met het label, zegt Slager. New Optimist begon met een eigen winkel en open atelier aan de Amsterdamse Bilderdijkstraat, en besloot vorig jaar ook aan andere retailers te gaan leveren. Het merk bleek in trek, want inmiddels hangt het in bijna twintig winkels in Nederland. “Wholesale was eerst niet onze focus,” vertelt Slager, “maar daarin zijn we wel bijgedraaid.”

Daarmee rees de kwestie hoe New Optimist, met alleen het atelier aan de Bilderdijkstraat en een kleine sociale werkplaats in Zaandam, aan al die vraag zou kunnen voldoen. Eigenlijk bleek daar maar één ding voor nodig, aldus Slager, en dat was meer ruimte. Laat die in de stad Amsterdam nu net niet makkelijk te vinden zijn. Met hulp van de Gemeente Amsterdam, die een sterke beleidsmatige focus heeft op duurzame mode, kan New Optimist in september een voormalig schoolgebouw in Oud-West betrekken. Daar krijgt het merk drie lokalen, een gymzaal en een kantoor tot zijn beschikking.

Slager: ‘We willen meer mensen de kans geven om mee te doen’

In het schoolgebouw komen de teams van het atelier aan de Bilderdijkstraat en de sociale werkplaats in Zaandam bij elkaar. In totaal werken er dan tien mensen. Tegen het einde van het jaar moeten dat er twintig zijn. New Optimist breidt dan ook niet alleen de huidige productie uit, maar gaat er ook nog andere activiteiten bij doen. Slager: “We willen zelf gaan zeefdrukken, zelf gaan verven. We zijn ook druk bezig met 3D-design, dus het zou mooi zijn als we een eigen ontwerpstudio kunnen inrichten.”

Maar bovenal, benadrukt hij, komt er meer ruimte om te laten zien dat lokaal, sociaal en circulair produceren ook op grotere schaal kan bestaan. “We willen meer mensen de kans geven om mee te doen.”

Het oude schoolgebouw is ook een ideale plek voor New Optimist om meer evenementen te organiseren voor de community rondom het merk. Voorheen werden er in het atelier aan de Bilderdijkstraat al wel eens workshops en talks gegeven, ‘maar dan moest alles aan de kant’, grinnikt Slager. “Op de nieuwe locatie is veel meer ruimte. Vanuit daar willen we echt gaan bouwen aan onze gemeenschap en het communiceren van onze waarden.”

Belangrijk voor Slager is ook dat de ‘fabriek’ in Oud-West openbaar blijft, net zoals de winkel annex atelier aan de Bilderdijkstraat dat is. Hij vindt het belangrijk dat zichtbaar is hoe de kleding van New Optimist gemaakt wordt. “De locatie is ook echt middenin de stad,” zegt hij. “Dat helpt.”

Zo veel mogelijk schouders

Bij New Optimist verschuift intussen meer. Het merk is sinds vorige maand steward owned, wat betekent dat de sociale missie van het bedrijf wordt ingebed in het bedrijfsmodel. De aandelen worden ondergebracht in een stichting, een vorm die voorschrijft dat winst alleen mag worden besteed aan het realiseren van de inhoudelijke doelen van het bedrijf en niet mag worden uitgekeerd aan bestuurders. Daardoor is er voor bestuurders geen reden om winstmaximalisatie na te streven, iets dat bij bedrijven een prikkel kan zijn om arbeids- en productiekosten zo veel mogelijk te drukken.

Slager heeft veel positieve reacties gekregen op deze keuze, vertelt hij. De volgende stap is om New Optimist als project door zo veel mogelijk mensen te laten dragen. Het merk is via crowdsourcingplatform Crowdaboutnow een aandelencampagne gestart om de verdere ontwikkelingen bij New Optimist te helpen financieren. Wie investeert in het bedrijf ontvangt aandelen, en wordt zo ook een beetje eigenaar van het bedrijf - met winstrechten tot een bepaald maximum. Slager: “De bedoeling is om van het bedrijf een commercieel succes te maken en vast te blijven houden aan de waarden waarmee we begonnen zijn.”